OBRAZ PORUSZONY / A PICTURE SET IN MOTION
KATEDRA SZTUKI MEDIÓW / MEDIA ART DEPARTMENT
Agnieszka Bandura
Odpowiedni dać rzeczy obraz
Rozdział poświęcony historii i rekonstrukcji założeń badawczo-artystycznych obecnej Katedry Sztuki Mediów (ze szczególnym uwzględnieniem okresu aktywności Leszka Kaćmy 1966-1984 oraz późniejszego profilu Katedry); składa się z dwu części i czterech podrozdziałów. Zasadniczym celem jest przybliżenie wiodących idei badawczych i artystycznych, przede wszystkim skoncentrowanych na wizualności („korpus” Kaćmy: analiza zagadnień wizualnych, prawidłowości w pracy układu wzrokowego; aktywność i wyobraźnia wizualna a estetyka i preferencje estetyczne; eksperymenty z metodami przekazu wizualnego itd.), jak również przedstawienie efektów prac Katedry w obszarze testowania i refleksji nad percepcją estetyczną barwy, perspektywy, kompozycji, ruchu itd. Jednym z „produktów” Katedry był preferoskop, którego sposób działania odpowiada przyjętej metodzie opisu rozwoju Katedry, gdzie konkurują ze sobą heteronomiczne wizje oraz ideologie (konceptualizm-medializm, idea-percepcja, wrażliwośćtechnologia, doświadczenie-działanie itp.), zsyntetyzowane w aktualnym „obrazie rzeczy” i dynamicznym profilu Katedry: od percepcji do operacji.
Słowa kluczowe: wiedza wizualna, pojęcia wizualne, działanie wizualne, struktura, percepcja, pole równomierne, eksperyment, preferoskop, kultura wizualna, edukacja wizualna, perswazja wizualna, perswazja medialna, komunikacja wizualna, świadomy przekaz, inwentyka
(materiał wyłącznie fotograficzny)Jakub Jernajczyk
Ruch z bezruchu – rozważania o mechanizmie powstawania ruchomego obrazu
W filmie, jak i we wszystkich innych mediach posługujących się dynamicznym obrazem, złudzenie ruchu pojawia się w wyniku szybkiej projekcji uporządkowanej sekwencji statycznych kadrów. Ruch, a w zasadzie jego iluzja, wyłania się więc z bezruchu. Analizę tego paradoksalnego zjawiska rozpoczynamy od rozróżnienia pojęć ciągłości oraz dyskretności i wprowadzenia definicji dyskretnej iluzji ruchu. Śledzimy historię naukowo-artystycznych prób odtworzenia ruchu fizycznego i omawiamy podstawowe własności percepcji wzrokowej, dzięki którym możliwe jest powstawanie iluzji ruchu. Rozważania dotyczące własności ruchomego obrazu prowadzą nas do pytań o naturę ruchu oraz innych fundamentów rzeczywistości fizycznej – czasu i przestrzeni. Rozważaniom teoretycznym towarzyszy prezentacja wybranych realizacji artystycznych, których autorzy (pracownicy i studenci Katedry Sztuki Mediów) nie tylko posługują się obrazem ruchomym, ale również w świadomy sposób odnoszą się do mechanizmu jego powstawania.
Słowa kluczowe: atom, czas, dyskretna iluzja ruchu, obraz ruchomy, percepcja ruchu, piksel, przestrzeń, zjawiska ciągłe i dyskretne
01. Stanisław Sasak, GOLDFISH, animacja cyfrowa 3D / 3D digital animation, 2003
https://youtu.be/uGlmHT_tgzE
02. Magdalena Zięba, PUMASKOP, animacja / animation, 2016
https://youtu.be/fxpH1yIU_TY
03. Natalia Fałowska, Przestrzeń, czas, ruch (Space, time, movement), instalacja wideo / video installation, 2011
https://youtu.be/eY0i79fqg3E
04. Jakub Jernajczyk, Granice ruchu (Limits of movement), instalacja cyfrowa / digital installation, 2013
https://youtu.be/gMj73GNaFAg
05. Aleksandra Trojanowska, Inter spem et metum – Między nadzieją a obawą (Between hope and anxiety), instalacja wideo / video installation, 2016
https://vimeo.com/201249429
Agnieszka Jarząb
Klasyczna animacja w nowych mediach sztuki
Nie jest możliwe w dzisiejszych czasach jednoznaczne opisanie pojęcia „animacja”. Rozpiętość definicji obejmuje zarówno efekt złudzenia ruchu w dwuwymiarowym obrazie, intencjonalną manipulację materiałem wizualnym, jak i tradycyjnie rozumiany film animowany. Wszystkie propozycje są równoprawne i nie wyczerpują tematu. Co więcej, współczesne technologie wprowadzają dodatkowe elementy do dyskursu nad granicami animacji, modyfikując dotychczasowe znaczenia terminów używanych do jej opisu.
Termin „animacja klasyczna”, widziany w kontekście historycznym, wypracowany przez kino przed cyfrową rewolucją, staje się punktem odniesienia dla próby opisu filmu animowanego dzisiaj i w konkretnej przestrzeni edukacyjnej Akademii Sztuk Pięknych im. E. Gepperta we Wrocławiu. Jej powinowactwo ze sztukami plastycznymi może stanowić podstawę do indywidualnego stylu, tak cennego i pożądanego we współczesnej sztuce. Niezależnie od klasyfikacji, animacja może być widziana jako idealne narzędzie dla twórców multi- i intermedialnych.
Słowa kluczowe: animacja klasyczna, animacja artystyczna, film animowany, ruch nieistniejący, złudzenie ruchu, manipulacja obrazem, techniki klasyczne, techniki eksperymentalne
01. Jakub Jernajczyk, Hipocykloida (Hypocycloid), animacja interaktywna / interactive animation, 2013
https://youtu.be/o7REELz9wLI
02. Maja Wolińska, Low Poly Eden, wideo / video, 2012
https://vimeo.com/46031336
03. Marek Grzyb, Parametr (Parameter), animacja komputerowa / computer animation, 2002
https://youtu.be/PbT7fhUET-A
04. Aga Jarząb, letters.EHO, 2015
https://vimeo.com/188791242
05. Aleksandra Krawczyk, animowany szkic w technice rysunkowej / animated sketch using a handdrawn technique, 2015
https://youtu.be/_PG4J9is5DM
06. Aleksandra Czudżak, Konkurs piękności (Beauty Contest), animacja wycinankowa / cutout animation, 2015
https://youtu.be/9zL6YNGueF8
07. Mikołaj Pływacz, Jaka jestem… (The Way I Am…), animacja lalkowa / stop-motion puppet animation, 2013
https://youtu.be/trf5Hq8nYo4
08. Agata Hajdecka, Anatomy, technika własna / author’s own technique, 2013
https://youtu.be/AllMNxW6Bk8
09. Justyna Lach, Dlaczego łzy są słone? (Why Are Tears Salty?), 2014
https://youtu.be/eTcIvE2vV78
10. Magdalena Tokar, spot dla Festiwalu Filmów Animowanych ANIMOCJE w Bydgoszczy / advertising spot for the ANIMOCJE Animated Film Festival in Bydgoszcz, 2013
https://youtu.be/aRVCJ-YVm4w
Ryszard Jędroś
Wizualna gra – pomiędzy iluzją a rzeczywistością
Rozdział składa się z dwóch części. Pierwsza jest podsumowaniem autorskich doświadczeń związanych z wykorzystaniem współczesnych technologii w działalności artystycznej. Odnosi się do wieloletniej aktywności związanej z aranżowaniem instalacji, które mają na celu budowanie intrygi na styku iluzyjnej przestrzeni ekranowej (projekcyjnej) i przestrzeni materialnej reprezentowanej przez konkretne miejsca, obiekty-ekrany i przedmioty. Dotyczy również eksperymentów służących poszerzaniu pola artystycznego oddziaływania oraz poszukiwaniu nowych sposobów prowadzenia dialogu (gry) z widzem. Druga część nawiązuje do problemu wykorzystania zdobytej wiedzy i doświadczenia w procesie dydaktycznym. Opisuje wybrane zadania semestralne oraz realizacje dyplomowe przygotowane przez studentów Pracowni Kreacji Przestrzeni Multimedialnej. Opisy przykładowych prac (wraz z ilustracjami) mają za zadanie przybliżyć specyfikę programu pracowni oraz zaprezentować uzyskane efekty kształcenia.
Słowa kluczowe: przestrzeń realna, przestrzeń iluzyjna, instalacja wideo, instalacja multimedialna, percepcyjna gra, polisensoryczność, eksperyment wizualny, technologia i sztuka, interaktywność
01. Ryszard Jędroś, 14 cali (14 inches), instalacja wideo / video installation, 2004
https://youtu.be/fMaOms1otWE
02. Ryszard Jędroś, Wideodeszcz (Videorain), instalacja wideo / video installation, 2002
https://youtu.be/8NoDfMCDM8Q
03. Ryszard Jędroś, Kominek (Fireplace), instalacja wideo / video installation, 2007
https://youtu.be/R18pEc4q4qs
04. Ryszard Jędroś, Wideostrada (Videoroad), instalacja wideo / video installation, 2001
https://youtu.be/MDhFDvnoGlI
08. Natalia Lipka, Królowa śniegu (The Snow Queen), instalacja multimedialna / multimedia installation, 2015
https://youtu.be/kjyLcsQdA7k
09. Karolina Pietrzyk, Ślimak (Snail), realizacja ekranowa /screen project, 2012
https://youtu.be/fwuZkUBFtrU
11. Paweł Puzio, Kain i Abel (Cain and Abel), instalacja multimedialna / multimedia installation, 2014
https://youtu.be/9GgPayoa_20
12. Aleksandra Bolcek, Przestrzeń oniryczna (Oneiric space), instalacja multimedialna / multimedia installation, 2014
https://youtu.be/3Y8Eqt9nWN4
13. Paulina Gedymin, Perfect harmony, realizacja audiowizualna / audiovisual project, 2012
https://youtu.be/gKWs6Q_Isb0
Marek Grzyb
Wirtualne podstawy
Celem rozdziału jest przedstawienie rzeczywistości wirtualnej jako elementu współczesnej kultury. Pierwsza część ukazuje problemy związane z jednoznaczną definicją terminów „wirtualny” oraz „rzeczywistość wirtualna”. Prezentuje odmienne interpretacje tego zjawiska tworzącego się na pograniczu technologii i humanistyki. Druga część omawia przemiany tożsamościowe człowieka wywoływane przez rzeczywistość wirtualną. Część trzecia to opis i charakterystyka zjawiska immersji – głównego elementu rzeczywistości wirtualnej. Zjawiska stworzonego przez technologię i będącego przestrzenią dla kultury.
Ostatnia część rozdziału stanowi artystyczne i badawcze odniesienie do poruszanych wcześniej zagadnień teoretycznych poprzez prezentację realizacji studentów Katedry Sztuki Mediów wrocławskiej ASP. Opisy prac są próbą odpowiedzi na pytania o istotę wirtualnej rzeczywistości; są również przedmiotem dalszych badań i porównań.
Słowa kluczowe: rzeczywistość wirtualna, wirtualność, grafika 3D, immersja, tożsamość, sztuczne światy, realność
01. Kinga Listwan, Przestrzeń (Space), 2015
https://youtu.be/0UefsM_wpIk
03. Maria Wąsik, Dom (Home), 2015
https://youtu.be/Sj35Z-AOM5Q
04. Bartłomiej Walisko, Dworzec (Station), 2015
https://youtu.be/DyU1wo_boGM
05. Paweł Bieniasz, Kim nie zostałem (Who I have not become), 2014
https://youtu.be/JxV1Jxul-tM
06. Agnieszka Talik, Moja przestrzeń (My space), 2014
https://youtu.be/hsiecX_jhZU
07. Joanna Bednarz, Wyspa (Island), 2014
https://youtu.be/ydo75jWbVuw
Piotr Komorowski
Inscenizacja fotograficzna jako metoda kreacji artystycznej
Fotografia inscenizowana sięga korzeniami do praktyki teatralnej. Scenografia, światło, wygląd i sposób zachowania modeli, czy też stosowny układ przedmiotów, są zaprojektowane wcześniej i zawarte w scenariuszu sesji. Strategię inscenizacji można też oprzeć na improwizacji. Szczególna rola przypada w tym wypadku technice performance. Również obiektywny, znaleziony i sfotografowany fragment rzeczywistości może odzwierciedlać pierwotną, istniejącą wcześniej intencję fotografa.
Na wyższej uczelni artystycznej fotografia inscenizowana jest ważną dziedziną artystycznego kształcenia. Rozdział zawiera przykładowe omówienia działań studenckich wykorzystujących fotografię inscenizowaną jako narzędzie artystycznej kreacji.
Słowa kluczowe: autoinscenizacja, inscenizacja, interpretacja, performance, sztuka sceniczna, theatrum mundi, pluralizm medialny
(materiał wyłącznie fotograficzny)Ireneusz Olszewski
O eksperymencie w animacji, o animacji eksperymentalnej
Rozdział porusza następujące problemy:
- Specyfika powiązania animacji ze sztuką w kontekście działań twórczych i eksperymentalnych. Film animowany jako dziedzina przenikająca różne gatunki artystycznej ekspresji.
- Zjawiska i fenomeny postrzegania świata, prawa i zasady widzenia ruchu.
- Mechanizmy starych i nowych technologii rejestrowania, przechowywania i przenoszenia obrazów ruchomych.
- Doświadczenia światłoczułej taśmy filmowej na przykładach twórczości własnej i studentów ASP.
- Sposoby kodyfikowania informacji wizualnych i reguły obrazowania ekranowego. Fenomen znaku i znakowania, wzorce – procesy percepcyjne.
- Analiza stosunków fizykalnych i mentalnych, poszukiwania twórcze, dramaturgia i cel przekazu, tworzenie sensów.
- Nowa rzeczywistość, nowe horyzonty doznań estetycznych, nowe horyzonty doświadczeń koncepcyjnych.
- Odkrywanie nowych form animacyjnych w kontekście współczesnych działań medialnych, nowe znaczenia w starych formach, nowe spojrzenie, adekwatność i nieadekwatność ocen.
Słowa kluczowe: eksperyment w animacji, struktury, zjawiska, hybrydy gatunkowe, kinemy, semantyka, percepcja, estetyka, iluzja ruchu, non-camera, metoda poklatkowa
(materiały do uzupełnienia...)
Stanisław Sasak
Projektowanie multimedialne jako przykład zracjonalizowanego procesu twórczego
W rozdziale omówione zostały następujące zagadnienia:
- Istota procesu twórczego w kontekście projektowania multimedialnego.
- Narzędzia i technologie charakterystyczne dla projektowania multimedialnego.
- Wykorzystanie metodologii projektowania oraz technik cyfrowych w procesie edukacyjnym.
- Dokumentacja udziału studentów Katedry Sztuki Mediów w konkursach zewnętrznych.
- Opis wyróżnionych realizacji dyplomowych.
- Współpraca wykładowców Katedry Sztuki Mediów z instytucjami zewnętrznymi – omówienie wybranych realizacji oraz rozwiązań organizacyjnych, producenckich i technologicznych.
- Implementacja rezultatów i wniosków z doświadczeń praktycznych do procesu dydaktycznego.
- Perspektywy projektowania multimedialnego.
Słowa kluczowe: projekt, przekaz, technologie multimedialne, algorytm, programowanie, animacja, interaktywność, wizualizacja, technologia 3D, druk 3D
01. Michał Leonczuk, Reklama Dolnośląskiego Centrum Filmowego (Advertising film for the Lower Silesian Film Centre), 2013
https://youtu.be/-aoYt8qcP3c
02. Magdalena Tokar, Animocje (Animotions), 2014
https://youtu.be/63_Cw-rZ-AU
03. Joanna Bonder, Symbolika Cyfr (Symbolism of Digits), 2013
https://youtu.be/e4pMwNSYGHQ
04. Agnieszka E. Braun, Kształty Czasu (Shapes of Time), 2014
https://youtu.be/4uPs8arbHf4
05. Marek Grzyb, Jakub Jernajczyk, Żem był jak pielgrzym... Juliusz Słowacki 1809–1849 – Rękopis (I was like a pilgrim... Juliusz Słowacki 1809–1849 – Manuscript), 2009
https://youtu.be/RsricrzqOPA
06. Stanisław Sasak, Beata Ludwiczak, Design English, DVD, 2011
https://youtu.be/1FmEE_5lthM
07. Barnaba Mikułowski, Cząstki elementarne (Elementary Compounds), SpyBot, 2015
https://vimeo.com/133553727
https://vimeo.com/201400615
08. Stanisław Sasak, Paulina Onufruk, REC-Global, 2015
https://youtu.be/uollAQqeke4
Wiesław Gołuch
Kreacyjne odchylanie od normy
Rozdział mówi o tym, że impuls kreacyjny znajduje się w najmniej oczekiwanym miejscu i nie wymaga nadzwyczajnych warunków. Poza jednym – własną ciekawością. Odnosi się do autorskich doświadczeń i materiału powstałego w ramach ćwiczeń ze studentami. Przybliża różne ścieżki kreatywnego myślenia i działania. Mówi o roli zaskoczenia, banału, pamięci, metafory. Mówi o funkcji granicy, o kruszeniu jako metodzie, o dziecięcej ciekawości, o fałszu, o niechęci do myślenia, o determinantach, o obrazie, o języku, o błędach. Ilustrowany jest materiałami wizualnymi z ćwiczeń z komentarzami.
Słowa kluczowe: myślenie, kreacja, pamięć, fałsz, determinant, zmysły, język, obraz, metafora, kontekst, paradoks, kruszenie, błąd
(materiał głównie fotograficzny)
12. Weronika Chudzik, Aleksandra Trojanowska, Obraz w obrazie (Image within an image)
https://youtu.be/79wHMGx5j-4
BIOGRAMY
Autorami składających się na niniejszą monografię rozdziałów są pracownicy Katedry Sztuki Mediów Wydziału Grafiki i Sztuki Mediów Akademii Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu, wykładający na unikatowym kierunku sztuka mediów.
Agnieszka Bandura – filozof, estetyk; doktor nauk humanistycznych; adiunkt w Zakładzie Estetyki Instytutu Filozofii Uniwersytetu Wrocławskiego; wykłada również na wrocławskiej ASP.
Wiesław Gołuch – profesor sztuki; grafik intermedialny; prowadzi przedmioty: inwentyczne podstawy kreacji oraz perswazja medialna dla studentów kierunku sztuka mediów.
Marek Grzyb – doktor habilitowany sztuki; profesor ASP; w pracy artystycznej wykorzystuje komputer, film wideo i fotografię; prowadzi przedmioty: podstawy gameartu oraz projekt interdyscyplinarny.
Agnieszka Jarząb – doktor sztuki; adiunkt w Katedrze Sztuki Mediów; autorka animowanych filmów i instalacji; współtworzy niezależną manufakturę filmową kinoMANUAL, skupioną na eksperymentach wizualnych i dźwiękowych na pograniczu technologii analogowej i cyfrowej.
Jakub Jernajczyk – doktor sztuki; adiunkt w Katedrze Sztuki Mediów; artysta wizualny, matematyk, popularyzator nauki; zajmuje się badaniem związków sztuki z nauką oraz poznawczej roli percepcji i wyobraźni wizualnej.
Ryszard Jędroś – profesor sztuki; zajmuje się wideo-instalacjami, obiektami i instalacjami multimedialnymi; w swoich realizacjach wykorzystuje monitory, projekcje wideo, obiekty-ekrany oraz rzeczywiste przedmioty.
Piotr Komorowski – doktor habilitowany sztuki; profesor ASP; artysta fotografik; prowadzi Pracownię Fotografii Inscenizowanej.
Ireneusz Olszewski – doktor habilitowany sztuki; profesor ASP; kierownik Katedry Sztuki Mediów; artysta intermedialny; zajmuje się animacją, videoartem i działaniami intermedialnymi; prowadzi Pracownię Działań Intermedialnych.
Stanisław Sasak – doktor habilitowany sztuki; profesor ASP; projektant graficzny i multimedialny; organizator międzynarodowych plenerów multimedialnych; prowadzi Pracownię Projektowania Multimedialnego.
Jacek Szewczyk – profesor sztuki; dziekan Wydziału Grafiki i Sztuki Mediów Akademii Sztuk Pięknych im. E. Gepperta we Wrocławiu; artysta grafik, rysownik; prowadzi Pracownię Rysunku Kreatywnego.